Baza Esperanto - 1-a Leciono

1-a Leciono - Teorio: Prononco kaj vortspecoj

I - La plej facilaj aspektoj de la prononco

1. Esperanto estas lingvo tre logika. Jen la unua regulo:
"Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita." (Zamenhof, Fundamenta Gramatiko)

La litero havas nur unu prononcon, kaj sufiĉas dudek ok literoj.
La vorto kun pli ol unu silabo havas la akcenton sur la antaŭlasta.
La vokaloj estas nomataj per unu sono.
La konsonantoj estas nomataj per aldono de la finaĵo -o.
En tiu kadro la prononco de la Esperantaj literoj kaj de iliaj nomoj estas indikataj interkampe per portugalaj literoj:
Aa (a) Gg (gô) Kk (kô) Ss (ssô)
Bb (bô) Ĝĝ (djô) Ll (lô) Ŝŝ (chô)
Cc (tsô) Hh (hô) Mm (mô) Tt (tô)
Ĉĉ (tchô) Ĥĥ (hô gut.) Nn (nô) Uu (u)
Dd (dô) Ii (i) Oo (ô) Ŭŭ (uô)
Ee (ê) Jj (iô) Pp (pô) Vv (vô)
Ff (fô) Ĵĵ (jô) Rr (rô) Zz (zô)

2. La vokaloj estas unusonaj, kaj sufiĉas kvin.
Komparu ilin kun la portugalaj vokaloj:
a - ĉiam malfermita, kiel en "gato" (kato); ne kiel em "cama" (lito). Do, estas diferenco inter la portugala vorto "Esperanto" (fermita a) kaj la vorto "Esperanto" en internacia lingvo (malfermita a).

e - ĉiam fermita kaj klara, kiel en "Atenas" (Ateno); ne kiel en "festa" (festo).

i - ĉiam natura, kiel en "dividir" (dividi).

o - ĉiam fermita, kiel en "ovo" (ovo); ne kiel en "cobra" (serpento); ne prononcu kiel "ovu", sed klare kiel "ovo".

u - ĉiam natura, kiel en "puro" (pura).